دانش فنی لاستیکهای OTR

چرا باید نگران لاستیک های ناوگان بود

بعد از نیروی انسانی و سوخت که رده اول و دوم هزینه ها را (بر اساس آمار های بین المللی) در پروژه های معدنی دارند ، لاستیک ، سومین رده را در میان عناوین هزینه های کاربری ماشین آلات در سایت های عمرانی و معدنی به خود اختصاص می دهد. از این رو مدیران ماشین آلات و پروژه های معدنی عموماً به دنبال راه هایی جهت کاهش هزینه لاستیک ناوگان خود هستند.

موارد تاثیر گذار بر عمر لاستیک :

1- موارد مربوط به فرآیند، مانند:
حداکثر سرعت ماشین- اورلود (اضافه بار) – شیوه های حمل بار – مهارت راننده – عملکرد ماشین .


2- موارد استفاده و کاربری مانند :
پیچ های جاده – مسافت طی شده جهت هر سرویس – سرعت دور زدن در پیچ های جاده – سرعت متوسط دستگاه – موقعیت لاستیک (رعایت جابجایی ضربدری لاستیک ها بصورت دوره ای) – شیب جانبی جاده در پیچ ها- نوع ماده ای که حمل میشود- نوع و سایز ماشین – شیب جاده – شرایط اقلیمی .


3- موارد نگهداری مانند :
تمیز بودن محوطه بارگیری تراک -کنترل فشار باد لاستیک – طراحی صحیح جاده های معدن – نگهداری جاده های معدن – تعمیر خرابی های رخ داده روی لاستیک – تمیز بودن محوطه تخلیه بار – انتخاب تایر صحیح بر اساس شرایط سایت.


4- موارد مربوط به خود لاستیک :
عمق آج لاستیک – طرح و الگوی آج لاستیک – ساختار تایر.

نکات طلایی مهم :

1- اهمیت کنترل فشار باد لاستیک و ضریب تاثیر آن بر عمر آج لاستیک :

با فرض عمر متوسط یک لاستیک دامپتراک 8000 ساعت ، تحلیل گراف زیر به شرح ذیل خواهد بود .

  • – به ازای هر 10 درصد (حدود 10psi) کم بادی لاستیک ، عمر لاستیک 10 درصد (حدود 800 ساعت ) کاهش می یابد.
  • – به ازای هر 20 درصد (حدود 20psi) کم بادی لاستیک ، عمر لاستیک 25 درصد(حدود2000 ساعت) کاهش می دهد.
  • – به ازای هر 10 درصد (حدود 10psi) پر بادی لاستیک ، عمر لاستیک 8 درصد (حدود 640 ساعت ) کاهش می یابد.
  • – به ازای هر 20 درصد (حدود 20psi) پر بادی لاستیک ، عمر لاستیک 10 درصد (حدود 800 ساعت ) کاهش می یابد.

بنابر این همانگونه که می بینید ، کم بادی و پر بادی ، هر دو بر عمر لاستیک تاثیر گذار هستند ، اما تاثیر کم بادی بسیار بیشتر می باشد .

2- اهمیت کنترل فشار باد لاستیک و ضریب تاثیر آن بر مصرف سوخت :
آیا می دانستید به ازای هر 3PSI کم بادی لاستیک ، مصرف سوخت 1 درصد افزایش پیدا می کند.
(یعنی با فرض مصرف سوخت متوسط یک تراک 100 تنی کوماتسو 85 لیتر در ساعت ، در صورت کم بادی نزدیک به 10psi ، حدود 2.5 لیتر در ساعت افزایش مصرف سوخت خواهیم داشت)

3- اهمیت اورلود و تاثیر آن بر عمر لاستیک :

• به ازای20 درصد افزایش تناژ تراک ، عمر لاستیک 30 درصد کاهش می یابد. (یعنی اگر به یک تراک 100 تنی کوماتسو (که 91 تن اسمی ظرفیت حمل بار دارد) تا 110 تن بار بزنیم ، عمر لاستیک های آنرا تا 30 درصد کاهش خواهیم داد).


• به ازای20 درصد کاهش تناژ تراک ، عمر لاستیک50 درصد افزایش می یابد. (یعنی اگر به یک تراک 100 تنی کوماتسو(که 91 تن اسمی ظرفیت حمل بار دارد) تا 75 تن بار بزنیم ، عمر لاستیک های آنرا تا 50 درصد نسبت به حد نرمال افزایش خواهیم داد).

4- اهمیت تنظیم ارتفاع ساسپنشنها و تاثر مستقیم آن در کاهش عمر یک لاستیک :

پایین بودن ارتفاع ساسپنشن (جک) یک چرخ سبب وارد آمدن فشار مضاعف بر روی آن چرخ شده و علاوه بر گرم کردن بیش از حد آن لاستیک، عمر لاستیک را نیز کاهش می دهد .

5- اهمیت تنظیم RUN-OUT (بازی جانبی) بیش از حد لاستیک های جلو:

6- اهمیت همسان بودن فشار باد و آج لاستیک های دوبل:

در تایرهای دوبل ، ارتفاع آج و فشار باد لاستیک های کنار هم باید همسان باشد.
در غیر اینصورت فشار بر یک لاستیک مضاعف شده و عمر آن لاستیک را شدیداً کاهش می دهد .

7- اهمیت جابجایی دوره ای لاستیک ها:

جابجایی دوره ای موقعیت مکانی لاستیک ها سبب افزایش عمر آنها می گردد .

8- اهمیت تنظیم فشار باد استاندارد (Cold inflation Pressure) :

فشار باد لاستیک هر دستگاه می بایست مطابق با فشار توصیه شده سازنده لاستیک در اول صبح (دمای 20 الی 25 درجه سانتیگراد ) تنظیم گردد .
برای مثال جهت تراک کوماتسو HD325-6 فشار توصیه شده لاستیک توسط برندهای مختلف آورده شده است .

بصورت یک قانون مبتنی بر تجربه ، به ازای هر 10 درجه افزایش یا کاهش دمای لاستیک ،فشار باد نسبت به فشار بهینه توصیه شده کارخانه سازنده حدود 4PSI افزایش و یا کاهش خواهد داشت.

شرکتهایی مانند میشلن و گوییر در لینکهای زیر ، فشار توصیه شده لاستیکهای خود را برای طیف وسیعی از ماشین آلات تعیین نموده اند.

https://pressureadvisor.michelinearthmover.com/en/configure

https://www.goodyearotr.com/pdf/resources/pressure-recommendations/komatsu.pdf

https://www.goodyearotr.com/pdf/resources/pressure-recommendations/caterpillar.pdf

9- استفاده از ژل ضد پنچری در لاستیکهای OTR (آری یا خیر ؟):

موضع رسمی شرکت های معتبر در خصوص استفاده از ژل ضد پنچری (Tyre Sealant) در لاستیک های otr به شرح زیر است :
در همگی شرکتهای معتبر ، استفاده از ژل ضد پنچری موجب مخدوش شدن گارانتی لاستیک مربوطه می گردد .

در یک رفرنس دیگر از شرکت میشلن در خصوص موارد نقض کننده وارانتی صریحاً به ژل ضد پنچری (Tyre Sealant) اشاره شده است .

دانلود فایل رفرنس

10- اهمیت محاسبه دائم TKPH سایت و مقایسه آن با TKPH لاستیک :

TKPH مخفف کلماتTon Kilometer Per Hour است، همانطور که از نام این شاخص مشخص است عوامل موثر در این شاخص وزن (Ton) و سرعت (Kilometer per Hour) هستند. این شاخص ظرفیت حمل بار در رابطه با تولید گرما در تایر را نشان می دهد و با شاخص TKPH سایت (TKPH عملیاتی)مقایسه میشود .
انتخاب صحیح تایر بر اساس TKPH عملیاتی هر سایت بسیار مهم و حیاتی است و منجر به افزایش عمر لاستیک و بهبود عملکرد می شود . به بیان دیگر قبل از انتخاب تایر باید این شاخص برای شرایط عملیاتی محاسبه شده و بر اساس آن دست به انتخاب زد. همچنین در طول دوره استفاده (بدلیل تغییر جبهه های کاری و افزایش و کاهش طول مسیر سرویسها ) مرتبا باید این شاخص را اندازه‌گیری کرد.
فرمول عمومی TKPH به این صورت است (سرعت* بار = TKPH) . لذا با یک نگاه اجمالی می توان دریافت که هرچه بار سنگین تر باشد، برای ثابت نگه داشتن این شاخص بایست در سرعت پایین تر اقدام به کاربری دستگاه نمود. متقابلاً اگر لازم است که سرعت حرکت دستگاه افزایش یابد بایست میزان بار را کمتر نمود. برای جلوگیری از داغ شدن و آسیب دیدن تایرها، عدد TKPH سایت باید همیشه پایین تر از TKPH لاستیک قرار گیرد.

بازنشر مطالب فوق با ذکر منبع (شرکت همراه ماشین هوشمند فردا – www.hamrahmachine.com) بلامانع می باشد.